Warto te skarby chronić


    Jak powstaje książka? Według Marii Kownackiej jest to najczęściej zadawane pytanie na spotkaniach autorskich. Między innymi dlatego zachowała bogatą dokumentację powstawania swoich książek w tym: Rogasia z Doliny Roztoki będącego odzwierciedleniem jej troski o przyrodę i Szkoły nad obłokami w której na prośbę Witolda Chomicza skupiła się na ochronie kultury regionu. Witold Chomicz - ilustrator książek, również pieczołowicie przechowywał pamiątki z pobytów w Beskidzie Sądeckim i współpracy z Kownacką. 
    Bogata dokumentacja współdziałania wspomnianych twórców oraz powstawania wspomnianych książek daje możliwość realizowania wielu działań kulturalnych, takich jak: wystawy, wydawnictwa, konferencje, warsztaty. Punktem wyjścia dla dalszych działań jest jednak przeprowadzenie inwentaryzacji spuścizny Witolda Chomicza dotyczącej wspomnianych książek znajdującej się w zbiorach Ziyada Raoof w Tomaszowicach. Stało się to możliwe dzięki wsparciu finansowemu Województwa Małopolskiego w ramach programu Mecenat Małopolski. Zadanie pt. Warto te skarby chronić realizowało Stowarzyszenie Górali Nadpopradzkich. Partnerami projektu byli Miasto i Gmina Piwniczna-Zdrój oraz Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Piwnicznej-Zdroju.
    W eseju Piotra Kuliga poprzedzającym spis czytamy: Projektowanie motywów ludowych oraz tworzenie dzieł w oparciu o nie zajmowało w całej twórczości Witolda Chomicza wiele miejsca. Miał też zamiłowanie do góralszczyzny we wszystkich postaciach. Dlatego należy mieć to na uwadze czytając „Szkołę nad obłokami”. Tą surowość Niemcowej Chomicz chciał pewnie ubrać po swojemu, oswoić, oddziczyć… Dysponował wspaniałym warsztatem i motywy mógł sypać z rękawa. Inny jest „Rogaś”. Słoneczna, ciepła wieś w dolinie to nie surowa Niemcowa na głównym grzbiecie Karpat… To znaczny kontrast, jak różnica między białą i czarną izbą - tu nazywana świetlicą i piekarnią. Barwy jego ilustracji i zastosowane techniki to obraz życia tu i tam. Pastelowy rysunek w „Rogasiu” i surowa jednokolorowa grafika w „Szkole”, to klimaty dwóch odmiennych światów, a przecież nie tak odległych. W „Szkole nad obłokami” króluje zima surowa, otupna, groźna. Może najbardziej pobudzającym wyobraźnię kontrastem między Rogasiowym Rytrem a Niemcową będzie różnica średniej grubości pokrywy śnieżnej – około metr więcej na Niemcowej niż w Rytrze! Ta zima wieje z ilustracji „Szkoły”. Na okładce kolędnicy a wyklejka książki w płatkach śniegu. W „Rogasiu” natomiast nawet zima bywa
w ciepłych barwach.
Mam nadzieję, że zachęciliśmy Państwa do ponownego sięgnięcia do książek Kownackiej i Chomicza.  Spis jest dostępny na stronie http://mgok.piwniczna.pl





Lokalizacja: Piwniczna-Zdrój, Polska

Popularne posty z tego bloga

Jak powstała "Szkoła nad obłokami"

Obraz
  Jak powstaje książka? Według Marii Kownackiej było to najczęściej zadawane pytanie na spotkaniach autorskich. Odpowiedzi udzieliła m.in w czasopiśmie „Płomyk” w artykule z 1959 roku pt.: Narodziny książki. Czyli jak powstała „Szkoła nad obłokami” . W związku z realizacją przez Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Piwnicznej-Zdroju projektu Nad obłokami przypominamy wspomniany artykuł. Projekt Nad obłokami otrzymał dofinansowanie ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury - państwowego funduszu celowego . Zadanie obejmuje przygotowanie pleneru fotograficznego inspirowanego książką Szkoła nad obłokami – zarówno tekstem Marii Kownackiej jak i ilustracjami Witolda Chomicza, a także materiałami zgromadzonymi w Izbie Pamięci Marii Kownackiej na warszawskim Żoliborzu. Jest okazją do połączenia kilku światów - świata mieszkańców górskich przysiółków, w tym Niemcowej, gdzie znajdowała się jedna z najwyżej położonych w Polsce szkół, ś
Czytaj więcej

„O słoneczko wyszło” Wspomnienie Michała Nakielskiego

Obraz
Nakielski Michał i jego syn Krzysztof. Fot. Montaż na bazie fotografii Piotra Droźdika Brakło dobrego człowieka – wspomina synowa, był to człowiek wysokiej kultury – mówi wnuk, syn wymienia jednym tchem : życzliwy ludziom, wyrozumiały, bezstronny, z poczuciem humoru , wnuczka dodaje: kochał słońce, wyczekiwał na nie i komentował zadowolony „o słoneczko wyszło” . Wspominają : nigdy nie grymasił, zjadał posiłek i zawsze dziękował, na nic się nie skarżył . Kiedy kilka lat przed śmiercią stracił wzrok na jedno oko, też nikomu nic nie powiedział, tak że rodzina nie wie dokładnie, kiedy to się mogło stać. Na pewno nie było to z niedbalstwa, ponieważ dbał o swój wygląd, a także miał swój standardowy plan dnia. Tutaj jednak trzeba dodać, że nie pośpieszał, nie wywierał presji, a odstępstwa były mile widziane, zwłaszcza jeśli dotyczyły „wygłupów”. Michał Nakielski - fot. z rodzinnego archiwum Na bosaka biegłem do szkoły Pochodził z Przysietnicy. Urodził się na Polanie Pieniężnej pod Radziej
Czytaj więcej

W lecie ta liczba redukuje się do połowy, a reszta pasie bydło, gęsi i nierogaciznę

Obraz
Zapraszamy do przeczytania bardzo ciekawego tekstu z 1880 roku wyszperanego przez Katarzynę Jarzębak.  Z Piwnicznej Teraz przystępujemy do szkoły. Ze szkołą rzecz idzie oporem i bardzo naturalnie, bo gdzie jak tu zuchwalstwo i samowola jest główną cechą obywatela, tam oczywiście wszelki rygor – nawet i szkolny – wykluczony być musi, toż nauczyciel p. Paweł Steranka (ma wyższe gymnazjum: seminarjum) jest tu solą w oku i acz mąż fachu, niedojdzie tu końca. Szkoła w Piwnicznej, jest szkołą etatową jednoklasową. Dzieci w wieku szkolnym będących (Piwniczna, Kokoszka, Młodow) bywa do 500, (wykaz 487) w samej zaś Piwnicznej nad 400 (bo Kokoszka i Młodow są wsie bardzo małe). Z tym 487 Rada szkolna miejscowa obowiązuje do szkoły zwykle 80 do 90 dzieci, (wykaz R. Sz. ok. 79) z jak najmniejszej odległości, lecz i to się dzieje tylko proforma, bo i z tych chodzi do szkoły ledwie 65 dzieci katolickich i 5 żydowskich rozumie się w zimie, w lecie ta liczba redukuje się do połowy, a r
Czytaj więcej